Dotacje LGD 2025 – kompendium wiedzy
Czym są dotacje LGD?
Skrót "LGD" oznacza Lokalne Grupy Działania - instytucje funkcjonujące na terenie obszarów wiejskich w całej Polsce. Ich celem jest dążenie do rozwoju danego terytorium poprzez wspieranie takich obszarów jak: lokalna gospodarka/przedsiębiorczość, tożsamość kulturowa, zrównoważony rozwój, aktywizacja społeczna, czy infrastruktura turystyczna/rekreacyjna. Każda spośród ponad 300 grup LGD obejmuje swoim obszarem od kilku do kilkunastu gmin i wdraża w życie założenia Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR), która jest dokumentem wskazującym kierunki rozwoju poszczególnych grup. Pełen wykaz aktywnych Lokalnych Grup Działania uwzględniony jest w formie interaktywnej mapy.
Każda spośród Lokalnych Grup Działania zajmuje się ponadto prowadzeniem konkursów w zakresie naborów dotyczących udzielenia bezzwrotnej pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027). Źródłem pochodzenia niniejszych środków są Fundusze Europejskie - w tym Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW). Co istotne - dotacje udzielane są tylko dla operacji realizowanych na terenie obszarów wiejskich (miejscowości do 20 000 mieszkańców).
Jakie nabory LGD są organizowane?
Grupy LGD regularnie zamieszczają na swoich stronach internetowych informacje o konkursach. Ponadto, dostępne są na nich również harmonogramy, które z wyprzedzeniem określają potencjalne ramy czasowe poszczególnych naborów, a także dostępną pulę środków. Częstotliwość konkursów uzależniona jest od dostępnego budżetu, a także założeń opracowanych w LSR przez poszczególne LGD, jednak w ramach każdej operacji w ujęciu rocznym najczęściej prowadzony jest 1 lub 2 nabory, w ramach których wnioski przyjmowane są w okresie od 2 do 4 tygodni.
Do najbardziej popularnych form wsparcia zaliczyć można:
Forma wsparcia dostępna dla osób prywatnych, zamierzających utworzyć jednoosobową działalność gospodarczą na terenie objętym obszarem LGD. Wnioskodawcy muszą ponadto zamieszkiwać ów teren przez okres minimum 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku. Więcej informacji w podlinkowanym artykule.
Forma wsparcia dostępna dla aktywnych podmiotów gospodarczych, które posiadają adres rejestrowy oraz realizują operację na terenie objętym obszarem LGD. Wymogiem formalnym jest prowadzenie działalności przez okres minimum 12 miesięcy w okresie ostatnich 3 lat przed złożeniem wniosku, a także deklaracja utworzenia dodatkowego etatu na podstawie umowy o pracę, na okres minimum 2 lat. Więcej informacji w podlinkowanym artykule.
- Tworzenie/rozwijanie zagród edukacyjnych
Wsparcie na operacje na dostosowaniu małego gospodarstwa do świadczenia usług edukacyjnych, bądź dostosowaniu małego
gospodarstwa do rozszerzonej oferty usług edukacyjnych lub podniesienie standardu świadczonych usług.
- Tworzenie/rozwijanie gospodarstw agroturystycznych
Wsparcie na operacje polegająca na dostosowaniu małego gospodarstwa do wdrożenia/rozszerzenia oferty usług polegających na wynajmowaniu pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów.
- Rozwój infrastruktury publicznej
Wsparcie na inwestycje o charakterze infrastrukturalnym, najczęściej o charakterze niekomercyjnym - dedykowane przedstawicielom gmin członkowskich LGD i mające na celu podniesienie jakości życia mieszkańców, a także maksymalizację potencjału turystycznego obszaru LGD.
- Pozostałe nabory
Pozostałe konkursy ogłaszane cyklicznie przez LGD, możliwe do weryfikacji w harmonogramach poszczególnych instytucji. Obejmują one takie obszary jak: krótkie łańcuchy żywności, usługi czasu wolnego, dziedzictwo przyrodnicze/kulturalne, czy gospodarstwa opiekuńcze.
Dotacje LGD - jaka kwota i na co?
Wysokość bezzwrotnego wsparcia uzależniona jest od takich czynników jak: charakter operacji, indywidualne zapotrzebowanie wnioskodawcy, posiadany wkład własny, czy dostępna pula środków w danym LGD. Co do zasady - pomoc przyznana może zostać do wysokości:
- 500 000 PLN (w przypadku takich operacji jak: rozwijanie działalności gospodarczej)
- 150 000 PLN (w przypadku takich operacji jak: podejmowanie działalności gospodarczej, tworzenie zagród edukacyjnych/gospodarstw agroturystycznych)
Dla poszczególnych pozostałych operacji maksymalne zakresy kwotowe mogą się różnić. Ponadto, należy zaznaczyć że część LGD ogranicza dostępne środki dla jednego beneficjenta, aby móc przyznać wsparcie większej ilości wnioskodawców.
Pamiętać należy również o wkładzie własnym - w przypadku większości realizowanych operacji jego minimalny pułap to 35% wysokości kosztów kwalifikowalnych, przy czym wnioskodawcy mają możliwość ubiegania się o finansowanie wyprzedzające (do 44% potencjalnej kwoty wsparcia - dotyczy operacji dotyczących rozwoju istniejących podmiotów lub zaliczkę (do 50% potencjalnej kwoty wsparcia - dotyczy operacji dotyczących utworzenia nowych podmiotów).
Zakres kosztów kwalifikowalnych (możliwych do poniesienia wydatków w ramach przyznanej dotacji) może różnić się w zależności od charakteru realizowanej operacji. W przypadku projektów dotyczących utworzenia nowych, bądź rozwoju istniejących działalności - obejmuje on przede wszystkim:
- Fabrycznie nowe środki trwałe (maszyny, urządzenia)
- Zielone inwestycje (instalacje OZE, pompy ciepła, termomodernizacje budynków komercyjnych)
- Specjalistyczne, fabrycznie nowe środki transportu (inne niż samochody osobowe)
- Wartości niematerialne i prawne (strony internetowe, licencje, oprogramowanie)
- Elementy wyposażenia
- Usługi i materiały budowlane
- Usługi obce (o charakterze szkoleniowym, doradczym)
- Koszty ogólne (przygotowanie dokumentacji technicznej, koszty nadzoru inwestorskiego)
- Podatek VAT (jeśli firma nie jest/nie będzie czynnym podatku od towarów i usług)
Finansowanie maszyn/urządzeń/środków transportów napędzanych paliwami kopalnymi możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy na rynku nie istnieje alternatywna technologia, bądź jej zakup jest szczególnie nieefektywny pod kątem ekonomicznym.
Dotacje LGD - procedura ubiegania się o wsparcie finansowe
Aby móc ubiegać się o przyznanie wsparcia - w pierwszej kolejności należy sprawdzić dostępność, bądź potencjalny termin nadchodzącego konkursu. Weryfikacji dokonać można bezpośrednio na stronie internetowej LGD - informacje na ten temat publikowane są najczęściej na stronie głównej, w zakładce "aktualności", a także bezpośrednio w harmonogramie naborów. Po publikacji ogłoszenia warto zapoznać się ze szczegółowymi informacjami na temat konkretnego naboru, a także zapoznać się z najważniejszymi założeniami Lokalnej Strategii Rozwoju danej LGD.
Konkursy ogłaszane przez LGD odbywają się w formie konkursowej. Wnioskodawcy mają określone ramy czasowe na złożenie kompletnej aplikacji, która podlega późniejszej ocenie formalnej i merytorycznej. Poza spełnieniem zerojedynkowych warunków, które kwalifikują wnioskodawcę - istotnym elementem jest również oszacowanie potencjalnej punktacji w oparciu o kryteria wyboru operacji. Różnią się one w zależności od specyfiki danego naboru i najczęściej obejmują takie obszary jak: stopień innowacyjności operacji, uwzględnienie rozwiązań sprzyjających ochronie środowiska, wdrożenie założeń Gospodarki Obiegu Zamkniętego, przynależność do grup defaworyzowanych, wpływ na wzrost potencjału turystyki na obszarze LGD i/lub wykorzystanie lokalnych zasobów historycznych/przyrodniczych/kulturowych, termin złożenia wniosku. Im większą ilość punktów otrzyma wnioskodawca tym wyższa szansa na zakwalifikowanie projektu do listy przedsięwzięć wybranych do dofinansowania. Istotnym elementem procesu jest również przygotowanie kompletnej, wiarygodnej i wysokojakościowej aplikacji.
Przed złożeniem wniosku należy wystąpić do ARiMR o przyznanie numeru ewidencji producenta. Posiadanie takowego wpisu uprawnia wnioskodawcę do założenia konta w PUE ARiMR - elektronicznego systemu składania aplikacji. Jest to platforma, która umożliwia import wszystkich niezbędnych załączników, a także naniesienie wymaganych danych bezpośrednio na udostępniony formularz.
Proces oceny wniosków trwa w LGD od 4 do 8 tygodni. W dalszej kolejności publikowane są listy rankingowe, a wnioski beneficjentów - przekazywane do regionalnych oddziałów Urzędów Marszałkowskich. Są to kolejne instancje, którym podlegają wszystkie LGD. Weryfikacja wniosków przez Urzędy Marszałkowskie, a także proces składania ewentualnych uzupełnień trwa od 6 do 8 miesięcy. Następnie podpisywana jest umowa i wypłacana ewentualna zaliczka, bądź finansowanie wyprzedzające, z kolei po poniesieniu przez beneficjenta wszystkich wydatków objętych budżetem operacji - dokonywana jest wypłata pozostałej części wsparcia w formie refundacji.
Dotacje LGD - najczęściej zadawane pytania
Jak skutecznie pozyskać finansowanie LGD?
Zanim rozpoczniesz planowanie projektu i przygotowywanie dokumentacji w ramach określonego naboru, warto odpowiedzieć sobie na pytanie - czy w moim przypadku jest w ogóle sens składać wniosek? Jeżeli tak, to jakie są jego realne szanse na powodzenie? Wszelkie niezbędne do skutecznej, samodzielnej weryfikacji projektu informacje oraz dokumenty znajdziesz na stronach internetowych LGD.
Możesz również skorzystać z konsultacji wstępnej, na której doświadczony doradca:
- Zweryfikuje obligatoryjne do spełnienia (formalne) kryteria,
- Przeanalizuje premiujące (merytoryczne) kryteria, prognozując jednocześnie szacunkową punktację,
- Udzieli wskazówek oraz podpowiedzi, aby zwiększyć szanse na powodzenie,
- Zaproponuje potencjalną dalszą ścieżkę działania.
