Płynność finansowa – czyli jeden z kluczowych elementów zarządzania efektywnym przedsiębiorstwem
Płynność finansowa przedsiębiorstwa
Płynność finansowa jest bardzo szerokim pojęciem, na temat którego bez wątpienia każdy przedsiębiorca słyszał wiele faktów i mitów. Niekiedy wskaźnik ten jest bagatelizowany i spychany na boczny tor, względem samego wyniku finansowego. W dzisiejszym wpisie wyjaśnimy dlaczego jest to błędne podejście i w jaki sposób płynność finansowa wpływa na funkcjonowanie firmy.
Co oznacza płynność finansowa?
Płynność finansowa to nic innego, jak zdolność do terminowego regulowania bieżących zobowiązań firmowych. Mowa tu o zobowiązaniach wymagalnych (krótkoterminowych), czyli płatnych do 12 miesięcy. Zgodnie z powyższą ideą - płynnym przedsiębiorstwem nazwiemy takie, które posiada zdolność do bieżącego zadłużenia i zobowiązań wobec różnych jednostek.
Dlaczego płynność finansowa jest ważna?
Wskaźnik płynności finansowej jest kluczowy w kontekście oceny kondycji finansowej firmy, stąd utrzymanie go na optymalnym poziomie powinno być priorytetem każdego przedsiębiorcy. W sytuacji, gdy spłata zobowiązań bieżących jest niemożliwa z uwagi na kwotę przekraczającą majątek, którym obraca przedsiębiorstwo zachodzi zjawisko zwane niewypłacalnością, które z kolei dotyczyć może nie tylko zobowiązań -krótko, ale i długoterminowych, a w dłuższej perspektywie czasu powoduje realne ryzyko bankructwa i upadłości. Pozostałe skutki utraty płynności to między innymi:
- Znaczące pogorszenie wyników finansowych w wyniku rosnących kosztów i malejących przychodów
- Spadek zaufania ze strony kontrahentów, a w związku z tym - problemy z nawiązaniem nowych współprac
- Ryzyko utraty pewnej grupy odbiorców
- Ograniczenie rozwoju przedsiębiorstwa poprzez brak możliwości realizacji inwestycji i innych celów wyznaczonych wcześniej przez firmę
- Przestoje w działalności operacyjnej firmy
- Utrata kadry pracowniczej
Nadpłynność finansowa, czyli sygnał o braku pomysłu na efektywne gospodarowanie gotówką.
Jednak czy zawsze wysoki poziom wskaźnika płynności finansowej będzie przynosił same pozytywne efekty? Niekoniecznie - istnieje bowiem zjawisko odwrotne do wyżej omawianego - nadpłynność finansowa. Jej występowanie oznaczać może błędną realizację wyznaczonej strategii finansowej. Do nadpłynności dochodzi najczęściej wskutek asekuracyjnego podchodzenia do wydatków - firma nie wykorzystuje wówczas w pełni swoich możliwości i “mocy przerobowych”, co w konsekwencji znajduje swoje negatywne odzwierciedlenie również w kontekście generowanych przychodów. Zachodzi ryzyko utraty rentowności, a część firm zmagających się z nadpłynnością przy braku odpowiedniej reakcji doprowadza w przeciągu kilku lat do jej całkowitej utraty, czyli zjawiska omawianego powyżej.
Czynniki wpływające na płynność finansową
Na płynność finansową wpływają czynniki zarówno -mikro, jak i makroekonomiczne. Na część z nich, takich jak kryzysy gospodarcze (przykładem może być panująca pandemia COVID-19), decyzje polityczne, czy nawet wahania kursów walut - nie mamy wpływu. Sprawa wygląda jednak zgoła odmiennie w przypadku takich kwestii jak stosowana przez firmę strategia finansowa. Bardzo duże znaczenie w kontekście płynności finansowej ma umiejętne gospodarowanie należnościami, zobowiązaniami, oraz zapasami firmy. Częste problemy z płynnością finansową przedsiębiorstwa wynikają z odroczonych terminów płatności należności, połączonych z krótkim terminem na spłatę zobowiązań. Długi cykl produkcyjny lub sprzedażowy, to kolejne zjawiska, które powinny wzmożyć czujność osób zarządzających.
Pojęciem nieodzownie związanym z płynnością finansową firmy jest tzw. KON (kapitał obrotowy netto), nazywany również kapitałem pracującym. Stanowi on różnicę pomiędzy aktywami obrotowymi przedsiębiorstwa (majątkiem obrotowym), a zobowiązaniami krótkoterminowymi. Celem zarządzania KON (czyli administrowania bieżącymi aktywami i pasywami) jest przede wszystkim zapewnienie płynności finansowej firmy oraz dążenie do optymalizacji wielkości i struktury aktywów bieżących, z punktu widzenia minimalizacji kosztów utrzymania oraz finansowania ów aktywów.
Innym bardzo istotnym w kontekście zarządzania płynnością finansową firmy pojęciem, jest tzw. OKG - okres konwersji gotówki (zwany również cyklem od gotówki do gotówki). W dużym skrócie jest to okres od uregulowania zobowiązania, do osiągnięcia wpływu z faktur. Mają na niego wpływ takie czynniki jak tzw. OUZ (okres utrzymania zapasów), OSN (okres spływu należności), oraz ORZ (okres regulowania zobowiązań). Istnieje oczywiście metodologia obliczania wskazanych wyżej wskaźników, lecz niniejszy artykuł nie jest publikacją naukową, ma natomiast za zadanie zaakcentować mnogość oraz wagę czynników wpływających na efektywne zarządzanie płynnością finansową firmy, która często ma kluczowe przełożenie na ogólny sukces rynkowy.
Wskaźniki płynności finansowej
W zakresie oceny płynności finansowej wyróżniamy 3 podstawowe wskaźniki. Są one stosowane między innymi przez analityków bankowych, którzy badają w ten sposób zdolność finansową potencjalnego kredytobiorcy. Źródła danych w kontekście analizy to przede wszystkim bilans i rachunek przepływów pieniężnych danej jednostki, bądź inne przedstawione dokumenty finansowe w przypadku podmiotów prowadzących uproszczoną księgowość.
WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI BIEŻĄCEJ
WSKAŹNIK PŁYNNOŚCI SZYBKIEJ
PŁYNNOŚĆ NATYCHMIASTOWA
Co do zasady każdy z powyższych wskaźników posiada swój optymalny zakres, jednak w praktyce widełki te mogą się różnić od stanu faktycznego, w zależności od danej branży i pozycji firmy na rynku. Ponadto, analiza wskaźnikowa opiera się na danych liczbowych, nie uwzględniając wspomnianych już pozostałych czynników -mikro i makroekonomicznych. Niemniej jednak nie należy bagatelizować jej wagi, gdyż analiza tego typu w ujęciu szerszej perspektywy czasu potrafi wskazać kierunek, w którym zmierza firma i stanowić swego rodzaju wskazówkę w zakresie modyfikacji strategii finansowej przedsiębiorstwa.
Jak utrzymać płynność finansową w firmie?
Wszystkie informacje zawarte powyżej to cenna dawka teorii, jednak sama jej znajomość nie poparta odpowiednimi działaniami, nie przyniesie wymiernych korzyści. Warto wynotować zatem kilka praktycznych rad:
- W zakresie sprzedaży towarów, bądź usług - warto zapobiec zbyt długim, kilkutygodniowym, bądź kilkumiesięcznym terminom płatności. Wynegocjowanie z kontrahentami krótszego okresu spłaty pozwoli szybciej wyegzekwować niezbędne środki
- Odwrotnie w przypadku zobowiązań firmy - im wynegocjujemy dłuższy okres płatności, tym korzystniej dla naszej płynności finansowej
- W przypadku wydłużonych okresów płatności należności od kontrahentów, a także ich licznej grupie - warto prowadzić rejestr monitorujący współpracę z poszczególnymi kontrahentami (niektóre firmy stosują również ocenę scoringową kontrahentów, na podstawie której podejmują dalsze decyzje o kontynuowaniu współpracy oraz oferowanych terminach płatności)
- Ciekawym rozwiązaniem mogą okazać się usługi faktoringowe, które polegają na przekazaniu własnych faktur firmie, która je wykupuje i przejmuje prawa do należności. Wiąże się to z koniecznością uiszczenia prowizji, jednak w znaczącym stopniu zabezpiecza przed zatorami płatniczymi
- Istotną kwestią jest weryfikacja kontrahentów - w sytuacji, gdy któryś z nich wzbudza realne wątpliwości co do zdolności w spłacie, należy wdrożyć stosowne zabezpieczenie, chociażby poprzez stosowanie zaliczek, przedpłat, bądź sprzedaż “partiami”
- Warto przemyśleć współpracę z analitykiem, bądź doradcą finansowym, który będzie w stanie reagować na bieżąco, gdy tylko zauważy występowanie nieprawidłowości, bądź zagrożeń
- Opłacalne oferty zewnętrznych form finansowania - kredyt obrotowy, limit w rachunku bieżącym, pożyczka unijna płynnościowa / obrotowa
Unijna pożyczka płynnościowa na 0%
Na rynku poza instrumentami typowo komercyjnymi funkcjonują także dofinansowane pożyczki unijne, objęte gwarancją “de minimis”, a co za tym idzie - udzielane na bardzo konkurencyjnych warunkach i charakteryzujące się wyjątkowo niskim kosztem kapitału. Zagadnienie to omówiliśmy szerzej tu: Pożyczka unijna dla firmy od BGK. W kontekście płynności finansowej warto jednak przytoczyć zagadnienie pożyczek płynnościowych oprocentowanych na 0%, które pozwolą zapobiec problemom wymienionym we wpisie, gdyż za ich pomocą sfinansujesz poniżej wymienione wydatki związane z bieżącymi potrzebami przedsiębiorstwa:
- Wypłata wynagrodzeń pracowników
- Zobowiązanie handlowe wobec kontrahentów
- Zobowiązania z tytułu ZUS/US
- Zatowarowanie, półprodukty i inne niezbędne wydatki (np. koszty paliwa, koszty najmu)
- Raty pożyczek, leasingów, kredytów
Pozostałe instrumenty wspomagające płynność finansową
UNIJNA POŻYCZKA OBROTOWA
BANKOWY KREDYT OBROTOWY
LIMIT W RACHUNKU BIEŻĄCYM
FAKTORING
Jeżeli wykazujesz zainteresowanie którąś z powyższych form finansowania i zamierzasz podjąć współpracę z rzetelnym doradcą finansowym, specjalizującym się w pozyskiwaniu tego typu instrumentów - zapraszamy do odbycia bezpłatnych konsultacji, w ramach których przeanalizujemy Twoją indywidualną sytuację i zaproponujemy najkorzystniejsze możliwe rozwiązania.
>>> FORMULARZ KONTAKTOWY <<<
TELEFON / WHATSAPP
Finanse mają znaczenie...
